Zo tof: de cultuurprof!

Huiskamer voor peuters tot pubers
Haar Tilburgse atelier straalt licht en rust uit. In deze bespiegelde dansruimte met warme kleuren kunnen kinderen volledig zichzelf zijn, of ze nu peuter of puber zijn. Patricia is blij met de sfeer die er hangt, het is meer een huiskameridee dan een echte dansstudio. ‘De kinderen voelen zich hier zó thuis dat ze zelfs meehelpen om spullen uit de keukenkastjes te pakken,’ lacht ze. 

‘Aan het einde van de les pakken de kinderen als vanzelf de kussens erbij.’

Doenya!
Doenya? Dat wordt toch gespeld als dunya? Het woord komt uit het Arabisch en het Hindi en betekent ‘wereld’. Patricia wil hiermee aangeven hoe belangrijk de wereld van de fantasie is, het creëren van je eigen wereld waarin alles mogelijk is. ‘Ik heb de naam bewust geschreven op de Nederlandse manier, als het werkwoord ‘doen, ja!’ Het paste ook bij de start van mijn onderneming destijds.’

Een paars ei
Ooit werkte Patricia in de kinderopvang, daar kwam ze voor het eerst in aanraking met peuters. ‘Het mooie aan peuters vind ik dat ze al hun eigen persoonlijkheid aan het ontwikkelen zijn. Hun eigen ik, hun eigen willetje. Maar ze kunnen ook nog helemaal meegaan in hun fantasiewereld, die is bij hen het meest levendig.’ In haar eigen dansopleiding werkte haar docent volledig vanuit de fantasie, het kon en mocht allemaal. Op die plek heeft Patricia veel blokkades in zichzelf overwonnen. ‘Ik ga er tegenwoordig gewoon in mee. Laatst had ik een verhaal bedacht over een feestje van Pinokkio. Een kind zei: ‘Oh, ik heb een paars ei gevonden!’ Dan rapen we het op en dansen we weer verder.’ 

‘Bij het dansen met peuters merk ik vaak: alles kan!’

Troosten
Er zit duidelijke een opbouw in de danslessen, verschillende onderdelen komen aan bod. Daartussen is van alles mogelijk. Bij kleuters werkt Patricia vaak vanuit een thema. ‘Sommige kinderen willen meer dansen of bewegingen aanleren. Ik nodig ze vooral uit om dat vanuit hun beleving of een verhaal te doen. Een tijdje terug had ik een les rondom vogels bedacht. Eén meisje huilde en ging helemaal los. Iedereen troostte haar, ze gooide er alles uit, blijkbaar voelde ze zich vrij genoeg. Zo werkte ik vanuit een ‘kip en ei-les’ naar een les met verschillende vogels, ook een boze vogel.’

‘Bewegingskwaliteiten en gevoel zijn belangrijk. Het komt uit de kinderen zelf. Juist dan komen ze met iets waarvan ik denk: oh ja!’

De diepte in
Bij oudere kinderen kan Patricia juist/ zelfs wat meer de diepte ingaan. ‘Door de methodes Taal- en Rekendans ben ik ook wat concreter gaan werken. Ik pak dan een prentenboek als uitgangspunt voor dans en beweging, of het leren tellen.’ Taal- en Rekendans zijn erg geschikt als methodieken voor basisscholen, ze voldoen volledig aan de leerdoelen van de SLO. Patricia werkt er graag mee. Een Zee zonder Zooi is een dansproject dat ook te boeken is via CiST. Het gaat over een vogel die zijn leefomgeving wil verbeteren. Soms wordt er wel eens een choreografie geoefend. ‘De eigen expressie is belangrijk, ik vraag dan: ‘Kun je drie verschillende bewegingen voor de dans bedenken? Mijn stijl is meer persoonlijk, het hoeven niet de perfecte pasjes te zijn. Met elkaar samen een dans dragen, met eigen energie, daar gaat het om.’
Een moeder zei na een optreden: ‘Ik zag hoe ze elkaar aan het helpen waren, door hun blikken.’

Van inspiratie naar magie
De magie van Doenya’s Danswereld ontstaat soms gewoon thuis, als haar eigen jonge kinderen met iets komen. Vaker nog plukt Patricia de ideeën letterlijk van de straat. Ze raapt vogelveren op, of er vliegt een vlinder met haar fiets mee. Zintuiglijke ervaringen zijn voor haar een bron van inspiratie. ‘De kinderen mogen bij mij bijvoorbeeld thee ruiken en proeven. Ik gebruikte dat bij een verhaal over een theepot die naar de maan kijkt.’ Toen Patricia op stage ging in India, heeft ze veel van de Indiase cultuur geleerd. Tegenwoordig gebruikt ze regelmatig Indiase en Arabische muziek in haar lessen voor oudere kinderen. ‘Die muziek is verweven met oriëntaalse tradities. We dansen wel eens met sjaaltjes, en met de oudere kinderen hebben we dansen gemaakt op Bollywoodnummers. Dat is dan weer meer popmuziek. Eerst vinden ze het raar, maar het verruimt hun blik. Met wereldmuziek gaan ze helemaal mee in de sfeer, ze herkennen het soms ook vanuit thuis.’

‘Toen we in het park dansten, had ik een verhaal over een bij. Toen kwam er een bij voorbij, die ging op mijn tas zitten.’

Co-creatie  
Patricia werkt graag samen met collega’s uit het cultuur- en onderwijsveld. Met Rolph Adriaansen bijvoorbeeld, hij werkt met petflessen in zijn project Van Pet naar Pret. ‘Voor Zee zonder Zooi ging we een co-creatie aan: we deden aan afvalprikken en verwerkten plastic in onze kostuums. Er zijn ook veel danscollega’s waar ik mee samenwerk. Ik ben momenteel bezig met een klankreis, in samenwerking met een zangdocent. Door het gebruik van klankschalen, een ocean drum en dingen uittekenen willen we kinderen de ervaring meegeven om in de ontspanning te gaan.’

Mooie plannen met onderwijsvisie
Door haar ervaringen als psychomotorisch kindercoach vallen er zaken op hun plek. ‘Er vallen me steeds meer dingen op. Beweging in het onderwijs is zó belangrijk. Men realiseert zich niet hoeveel kinderen daarvan leren. Oogsamenwerking en balans zijn bijvoorbeeld de basis voor het leren lezen. Reis door het Lichaam is een educatief en creatief programma voor de onder- en middenbouw, om het lichaamsbesef te ontwikkelen. Ik ga nu ook samenwerken met een kinderpraktijk. Zo ontstaan er steeds nieuwe mogelijkheden die ik wil gaan uitbouwen in de toekomst. Mijn visie is dat de groei van het kind gestimuleerd wordt door beweging, gecombineerd met verhalen en fantasie. Ik zet me ervoor in om beweging en dans een vaste plek in het onderwijs te geven.’